
Donderdag 18 maart 2021
Meer dan 1,5 miljard mensen leven van het bos: het bos levert hun talrijke producten en diensten in de vorm van hout of afgeleide producten (waaronder papier), planten met een geneeskrachtige werking, voedsel. 350 miljoen mensen op de wereld leven in een bos of in de nabijheid ervan. Als woonplaats of ontspanningsplaats hebben bossen een essentiële sociale functie.
Centraal Afrika is een producent van tropisch hout. West-Europa is er een consument van. Op de Wereldtentoonstelling in Brussel van 1897 werd er al reclame gemaakt voor tropisch hout. Victor Horta, Henri van de Velde, Georges Hobé en andere art-nouveau-kunstenaars gebruikten Congolees hout voor hun creaties. Afrikaanse houtsoorten zoals iroko, padoek, bilinga, wengé en mahonie blijven ook vandaag erg gegeerd.
‘Hout’ is echter oneindig veel meer dan een materiaal voor constructies, energie en kunstwerken. Bossen herbergen twee derde van de biodiversiteit op het land en zijn essentiële co-regulators van het globale ecosysteem. Ze produceren zuurstof en slaan gedurende vele jaren grote hoeveelheden CO2 op. Hout als dusdanig speelt, meer dan we vermoeden, ook een sleutelrol in het leven van de individuele mens, in diens verhouding met de samenleving en in de betrekkingen tussen samenlevingen. Midden-Afrika verschaft een unieke setting om die andere, ruimere, blik op ‘hout’ te verkennen.
In deze lezing worden zeer uiteenlopende realiteiten met betrekking tot ‘hout’ geduid: evenaarswouden als globale klimaatregelaar, hout als stockage van CO2, hout & organische stof in de grond, de kwaliteit van bepaalde Centraal-Afrikaanse houtsoorten en de (economische) vraag in Europa, duurzame/niet duurzame uitbating (CITES en REDD+), criminele uitbating, ecotoerisme, hout & vergankelijkheid (schimmels, termieten, …), hout & constructie, hout & transport, hout & decoratie, hout & muziek, hout & religie, hout & ceremonie, hout & medicinale toepassingen, hout & kunst, hout & gebruiksvoorwerpen, hout & kleding, hout & communicatie (gleuftrommels). Deze bredere duiding kan mensen helpen om zichzelf, hun opleiding of beroep binnen een globaal perspectief van duurzaamheid te plaatsen.
Deze lezing is voor een belangrijk deel gebaseerd op materiaal tentoongesteld in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (Tervuren).
Paul C. Vossen werd geboren in Lubumbashi en groeide daar op tot 1964. Na zijn studies bio-ingenieur en zijn doctoraat in de landbouwwetenschappen aan de UGent spendeerde hij een groot deel van zijn carrière in Afrikaanse landen. In België werkte hij in het kader van transnationale wetenschappelijke netwerken en duurzaam milieubeleid. Sinds 2018 is hij free-lance gids in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (nu Africa Museum) in Tervuren.
Praktische informatie
REEDS VOORZIENE WEBINARS/LEZINGEN in 2021 25 maart 2021 - Griekse muziek door Roland Vancappel |